Bas van Ditshuizen: De installateur moet een expert worden in het samenwerken met andere disciplines
Als docent installatietechniek van de Leergang Innovatief en Energiebesparend Restaureren (LIER) vindt Bas van Ditshuizen dat installateurs vanaf het begin moeten meedenken en dat samenwerking van cruciaal belang is voor het beste totaalresultaat. “De installateur hoort al in het beginstadium bij een restauratie betrokken te worden. Daarom moet hij, behalve een innovatieve kennisbron, een expert worden in het samenwerken met andere disciplines.” Met meer dan vijfentwintig jaar ervaring in de vele facetten van de installatiebranche kun je Bas van Ditshuizen gerust een expert noemen. In die tijd heeft hij een voorliefde ontwikkeld voor erfgoed/monumenten. Als manager bij DENNED Installatietechniek heeft hij een heldere visie op de toegevoegde waarde van installatietechniek en de noodzaak van samenwerking met de andere disciplines in het bouwproces.
Leergang gaat over technieken én over samenwerken
Centraal in LIER staan toepassing van duurzame technieken en materialen, energiebesparende maatregelen en innovatieve oplossingen in de restauratiepraktijk. Restaureren is namelijk in korte tijd een stuk ingewikkelder geworden. Bij de instandhouding van cultureel erfgoed is kennis van alleen historische waarden, materialen en constructies niet meer voldoende. Steeds vaker moeten we ook rekening houden met duurzaamheid én met economische exploitatie en onderhoud. Deze vorm van restauratie vraagt om de allernieuwste kennis van bijvoorbeeld technieken, materialen en installaties, vindt ook Van Ditshuizen. “Het vraagt ook om de bereidheid van alle partijen om kennis te delen en te handelen in het belang van de eigenaar én het monument zelf; inhoudelijke kennis gekoppeld aan samenwerking.”
Installatietechniek is tegenwoordig cruciaal
In de bouw en (dus ook) restauratie vervult installatietechniek een cruciale rol. Denk aan elektrotechnische, werktuigbouwkundige, informatie-, warmte- en koude-installaties. Van Ditshuizen pleit daarom voor het zo vroeg mogelijk inschakelen van installateurs in het bouw- , renovatie- of restauratieproces. “Dat beperkt de faalkosten en geeft ruimte voor extra mogelijkheden tot energiebesparen,” zegt hij. “En ik hoef niemand uit te leggen dat het zowel in het bouwproces als de exploitatie veel geld kan besparen als er vooraf een doordachte keuze is gemaakt”
Het beste totaalresultaat door samenwerking.
Voor de installateurs heeft Van Ditshuizen ook een duidelijke boodschap. “Je kunt niet meer zonder elkaar. Dus leer vanaf het begin samenwerken in de bouwkolom, met de architect, de aannemer, de vaklieden, Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en de eigenaar of beheerder. Als ik een energiezuinige verwarmingsinstallatie aanleg, maar het dak is lek en tochtig, dan heb ik nog geen energiezuinig gebouw. En ik kan niet de beste oplossing bedenken als ik pas ingeschakeld wordt als de belangrijkste beslissingen al genomen zijn, of als de toekomstige functie van het gebouw niet bekend is. Samenwerking is essentieel voor een goed eindresultaat. Ga dus niet alleen voor je eigen, technisch optimale, oplossing. Het beste totaalresultaat bereik je als iedereen dezelfde visie heeft.”
Erfgoed restaureren is moderniseren
Deze prikkelende uitspraak moet je natuurlijk uitleggen. Van Ditshuizen verduidelijkt daarom. “Je moet bij restauratie respect betonen aan het monument en de traditionele vaktechnieken, die daarin verwerkt zijn. Maar in je denken moet het een modern gebouw zijn. Exploitatiekosten worden steeds belangrijker en de toekomstige functie van het monument bepaalt mede jouw inzet in de restauratie. Die moderniteit en de traditie kunnen prima samengaan, als je maar goed samenwerkt.”
De nieuwe Leergang Innovatief en Energiebesparend Restaureren (LIER) start op 9 september 2021 en wordt gehouden op het prachtige Kasteel Neerijnen: Kasteel Neerijnen als verduurzamingsproject.
