Terugblikken en vooruitzien. Het GRC krijgt per 1 januari 2020 een nieuwe directeur
Het past uitstekend bij de tijd van het jaar, waarin we gewend zijn het oude jaar te evalueren en goede voornemens te maken voor de toekomst. We spreken met Joop van Burk die na bijna zes jaar zijn verantwoordelijkheden overdraagt, en Jan Gersen, die als nieuwe directeur zal voortbouwen en nieuwe accenten zal leggen om de restauratiesector in Gelderland weer verder vooruit te brengen. Een dubbelinterview met ‘de komende en de gaande man’.
Joop van Burk: terugblik op de afgelopen zes jaar
Joop begon in 2014 in de nasleep van de crisis. Dat was een lastige tijd. Als hij terugkijkt op de afgelopen zes jaar, zegt Van Burk, “mijn voorganger, Jos Nij Bijvank, had het echte pionierswerk gedaan. We hadden een logo, een opdracht en een MBO-3 opleiding restauratie-timmeren/metselen, samen met het Graafschap College. We hadden huisvesting op een voormalig kazerneterrein in Schaarsbergen en een nogal onduidelijke vorm van projectfinanciering, wat de toekomst onzeker maakte. Maar met stug doorwerken en de hulp en goede ideeën van vele anderen, hebben we het GRC aardig in de steigers kunnen zetten. Ik heb het directeurschap bijna zes jaar met hart en ziel gedaan. Het was ongelooflijk inspirerend werk op het snijvlak van overheid, onderwijs en bedrijfsleven.”
Zonder samenwerking gebeurt er niks
Van Burk, “Ik ben trots op wat we, met al die partners in Gelderland en daarbuiten, tot stand hebben kunnen brengen. Zo hebben we samenwerking kunnen opzetten met onder andere het Nationaal Centrum Erfgoedopleidingen, het Graafschap College, de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, het Nationaal Restauratie Centrum, met het Landgoed Reuversweerd, de Erfgoed Ailliantie en de vele Kennis & Kunde- en opleidingsbedrijven”. (kijk hier voor de lijst met samenwerkingsproducten)
Hét grote motto van de afgelopen jaren is dus niet verrassend, volgens de afscheidnemende directeur, “zonder samenwerking gebeurt er niks”.
Provincie en Monumentenwacht
“We hebben gelukkig een solide subsidiegrondslag kunnen leggen,” zegt Van Burk, “met dank aan de provincie, en we behoren tegenwoordig tot de basisinfrastructuur van de Gelderse erfgoedsector. We mogen ons sowieso gelukkig prijzen met zo’n actieve provincie, ook op het gebied van het kwaliteitsbeleid ‘De Gelderse Voet’ en de Kennis & Kunde-regeling, uitgevoerd door de Monumentenwacht Gelderland, waarmee we steeds nauwer samenwerken. Ik had zelfs gehoopt op Arnhems Buiten onze huisvesting met ze te mogen delen, omdat dat volgens mij veel synergie oplevert, maar ik vertrouw erop dat dat nog voor elkaar komt. In de laatste tijd hebben we, ook weer in samenwerking, nagedacht over een ‘aanvalsplan vakmanschap’. Het resultaat daarvan is de campagne ‘Ieder zijn vak’, waarmee mijn opvolger Jan Gersen in de komende jaren aan de slag gaat. Ik ben erg blij met hem, ook omdat hij een schat aan ervaring meeneemt bij opleidingsbedrijven en MBO-onderwijsinstellingen.”
Jan Gersen
“En dan begin ik natuurlijk met te zeggen dat ik kan voortbouwen op het fundament dat door Joop is gelegd”, zegt de nieuwe directeur met een glimlach. “Ik ben blij dat hij als adviseur betrokken blijft en dat zijn kennis en ervaring daarmee beschikbaar blijven. De laatste anderhalf jaar was ik al nauw betrokken bij bijv. de restauratie-opleiding op MBO-4 niveau, de mobiele erfgoedwerkplaats en onze nieuwe opleiding Hout & Restauratietechniek. Zo heb ik gelukkig al een goede aanloop op mijn nieuwe functie kunnen nemen. Ik heb veel affiniteit met restauratie, voornamelijk vanuit de invalshoeken duurzaamheid, circulariteit en wat ik noem ‘het échte vakmanschap’. Daarnaast ben ik nauw betrokken geweest bij de ontwikkeling van de campagne ’Ieder zijn vak’, waarvan het motto ‘op zoek naar de nieuwe restauratiespecialist’ is. Daarmee ga ik ambitieus aan de slag”.
Andere accenten leggen
Gersen zegt “We gaan nu de derde fase in, waarin we vanuit mijn affiniteit en de campagne andere accenten zullen leggen. We willen onze opleidingen neerzetten als sterke opleidingen, in de restauratie-niche, die heel specifieke vakvaardigheden vereisen. We gaan het ietwat stoffige imago te lijf door nieuwe (ict)-technieken en -vaardigheden te introduceren, zoals de Monuscan, CNC en infraroodscannen. En we willen meer integraal opleiden, d.w.z. dié kennis ontsluiten bij andere opleidingen waar wij ook van kunnen profiteren. Voorbeelden daarvan zijn installatietechniek, smederij, schilders, vastgoed en het groen. We zullen ook een aantal zaken in de begeleiding van de bedrijven oppakken, zoals het begeleiden van bedrijven in duurzaam personeelsbeleid. Én mijn inzet is de samenwerking met de Monumentenwacht verder te intensiveren.
Grootste uitdaging voor de komende tijd
“In de huidige markt is het lastig om voldoende gekwalificeerd personeel te vinden”. Die uitdaging gaan we aan,” zegt Gersen, “door meer nadruk te leggen op de mogelijkheden van omscholing, zij-instroom en investeren in de jeugd. In samenwerking met de andere opleiders kunnen we de jeugd goed bereiken. Onze grootste uitdaging voor de komende jaren is ze te interesseren voor die mooie restauratie-vakken, waarin je voor jezelf een mooie toekomst kunt scheppen, met een goed salaris. We willen het GRC door-ontwikkelen als hét kennisinstituut op het gebied van restauratie-opleidingen en –vraagstukken. Zo maken we met z’n allen de erfgoedsector in Gelderland sterker, door onze kennis en kunde over het behoud van monumenten te delen, door te geven en over te dragen. De geschiedenis van gebouwd en groen erfgoed en de toekomst van de restauratie-ambachten vallen daarin samen.”