Staatssecretaris Uslu houdt Huizingalezing: Cultuur geeft leven aan onze levens
Op 9 december hield Staatssecretaris van Cultuur, Gunay Uslu, in de Leidse Pieterskerk de jaarlijkse Huizinga-lezing. Hoewel de nadruk lag op kunst en cultuur, vergat zij ook ons gebouwd erfgoed niet. Er stond veel moois in, dat ons aan het denken zou moeten zetten; zoveel, dat we hier alleen een kleine selectie kunnen maken, die (ook) slaat op onze monumenten. De link naar de complete lezing staat onderaan dit blog; die is voor iedereen echt het lezen waard. Dr. Gunay Uslu, cultuurhistoricus, gepromoveerd op de Ilias van Homerus en als docent werkzaam geweest op de Universiteit van Amsterdam, keek in de lezing terug naar de ontwikkeling van het Nederlands cultuurbeleid via zes inspirerende figuren en vooruit naar haar plannen voor de cultuursector in de toekomst.
Cultuur is het fundament van onze samenleving
“We zijn terughoudend in het uiten van trots op van onze schrijvers, schilders, architecten, musici. Té terughoudend als u het mij vraagt. Té terughoudend – want het zijn de kunsten, in de brede zin van het woord, die onze samenleving maken.” “Erfgoed , kunst en cultuur… zij vormen wie we zijn. Maar dat lijken we niet altijd te beseffen. Pas zodra mensen een stuk van hun erfgoed, kunst, gebruik of traditie dreigen te verliezen, wordt het belang ervan gezien en gevoeld.” “Wat al deze uitspraken verbindt is de overtuiging dat cultuur het fundament en het cement is van elke samenleving. En dat geldt dus ook voor de onze. We dragen haar met ons mee, allemaal, in hoofd, hart en ziel.” “Uiteindelijk worden we allemaal op onze beurt geroerd en geraakt door die ene scène in die film, dat ene liedje, die ene kerktoren, dat gedicht, het stukje dijk, die ene brug. Het is eigen. Het is van ons allemaal. Laat dit naast elkaar bestaan!”
Dit zijn zomaar een aantal citaten uit haar lezing, die ook slaan op de 34.000 Gelderse monumenten. Die zeker slaan op gebouwd erfgoed als tastbaar symbool van onze geschiedenis, kunst en cultuur; als – bijna letterlijk – ‘fundament en cement’ van onze samenleving.
Erfgoed als ‘lijn’ in de plannen
In het tweede deel van haar lezing schetste de Staatssecretaris haar plannen voor de toekomst langs vijf ‘lijnen’. De vierde was die van het erfgoed. “De tegenhanger van ‘vernieuwing’ is ‘erfgoed’ – althans, dat is de veelgemaakte vergissing! Erfgoed ‘klinkt’ misschien oud, maar is springlevend. Werken met erfgoed betekent voortdurend schakelen tussen lang geleden en nu. Met dat begrip kijk ik hier naar, m’n vierde prioriteit,” zei zij. Vervolgens schetste ze de daarmee verbonden, complexe, vragen in een veranderend Nederland en vroeg zich hardop af of erfgoed eigenlijk wel voor de eeuwigheid is. Het antwoord op die vraag lag volgens haar in het “met elkaar te blijven praten over onze omgang met erfgoed, en in verbinding te blijven.” Daarin steunt het GRC Gunay Uslu ook van harte. Maar waarvan we overtuigd zijn, is dat de restauratie-ambachten die nodig zijn om onze monumenten te behouden en door te geven aan volgende generaties, nooit verloren mogen gaan. Want ‘zonder specialisten geen monumenten’, welke dat in de toekomst ook mogen zijn.
Lees de hele Huizingalezing hier.
Fotoverantwoording: Dr. Gunay Uslu. Foto Martijn Beekman.
