Invoering Omgevingswet, na drie jaar vertraging, opnieuw uitgesteld

De invoering van de Omgevingswet wordt voor de vierde keer uitgesteld. Ook de invoeringsdatum van 1 juli 2022 blijkt niet haalbaar. Minister Hugo de Jonge (tegenwoordig van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening), heeft zich laten overtuigen van de noodzaak er meer tijd voor uit te trekken. Update: de nieuwe datum is 1 januari 2023. Zie daarover onderaan dit bericht.

Oorzaken

Het automatiseringsblad ‘Computable’ noemt als belangrijkste oorzaak de fouten die nog in de plansoftware zitten. Daarmee kunnen gemeenten, provincies en waterschappen nieuwe omgevingsplannen  publiceren. “De bewindsman twijfelt of hij het advies van ambtenaren moet volgen om de invoering van de Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO) zo snel mogelijk door te drukken. De Jonge wil eerst samen met de bestuurlijke partners bezien welke datum verantwoord is.”

Relevantie voor de erfgoedsector: Omgevingswet en Erfgoedwet

Een voor de restauratiebouw en monumentenorganisaties belangrijk onderdeel is de Erfgoedwet, die in 2016 de Monumentenwet verving. De aanwijzing van rijksmonumenten is opgegaan in de Erfgoedwet. De rest van de Monumentenwet, die betrekking heeft op cultureel erfgoed in de fysieke leefomgeving, gaat over naar de Omgevingswet. Dat is om het makkelijker te maken erfgoed al in een vroeg stadium in de belangenafweging te betrekken. Ook de instandhoudingsverplichting gaat mee naar de Omgevingswet.

Oefenen en/of ICT-probleem?

De minister schrijft in een brief d.d. 1 februari aan de Tweede Kamer, dat er meer tijd nodig is om goed te oefenen met de nieuwe digitale systemen. Maar leveranciers wijzen erop dat het niet alleen een kwestie van oefenen is. Zij hadden het ministerie er al eerder voor gewaarschuwd, dat invoering per 1 juli niet verantwoord was. Volgens Lieuwe Koopmans, adviseur Omgevingswet bij leverancier Tercera, is het systeem nog niet af en niet stabiel genoeg. ‘Al meerdere standaarden moesten worden aangepast,’ citeert Computable hem.

Vergunningverlening functioneert al wel goed.

Lichtpunt is dat niet het hele systeem op de helling moet. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed formuleert het in een verklaring van 1 februari zo “Bijna alle gemeenten, provincies en waterschappen zijn inmiddels aangesloten op het nieuwe systeem, er wordt al veel geoefend. De vergunningverlening functioneert al goed. Echter, bij de zogeheten planketen, waar gemeenten, provincies en waterschappen met plansoftware nieuwe omgevingsplannen kunnen publiceren, zijn verschillende onzekerheden.”

Nieuwe datum nog niet bekend, maar ‘lek is boven’.

Over een nieuwe datum van invoering twijfelt De Jonge nog. Eerst werd gedacht dat op 1 februari een nieuwe datum genoemd zou kunnen worden, maar na overleg met de Eerste Kamer heeft de minister besloten voorlopig geen nieuwe datum te noemen. De Senaat staat kritisch tegenover deze wet. De bewindsman twijfelt nog tussen 1 oktober 2022 of 1 januari 2023. Maar dan moet de wet toch echt ingevoerd kunnen worden. Dagblad Trouw citeert  daarover de Flevolandse gedeputeerde Jop Fackeldey, die namens het IPO betrokken is bij de invoering van de wet. Hij denkt dat dit het laatste uitstel zal zijn. “Ik heb wel het gevoel dat het lek boven is.”

UPDATE

Nu is bekend geworden, dat de nieuwe invoeringsdatum 1 januari 2023 zal zijn. Lees hier meer informatie daarover van de RCE.