Verdiepingscursus over glas, schilderwerk en kleurhistorie

11 nov 2016

De Monumentenwacht Gelderland en het Gelders Genootschap (Samenwerkingsverband Cultuurhistorie Gelderland) verzorgen in 2016 cursusmiddagen monumentenzorg voor gemeenteambtenaren. Naast een aantal algemene trainingen Monumentenzorg voor niet-monumentenzorgers (zie bijv. de basistraining Mounmentenzorg), bieden ze ook verdiepingscursussen voor medewerkers Bouwbegeleiding, Bouwtoezicht en Handhaving van gemeenten, regionale uitvoeringsdiensten en waterschappen.
Op veler verzoek werd de verdiepingscursus over glas, schilderwerk en kleurhistorie herhaald op dinsdag 1 november.

Enthousiast, gemêleerd gezelschap

Er hadden zich 20 deelnemers uit heel Gelderland voor ingeschreven, waarmee de cursus eigenlijk meer dan vol was. De docenten waren erg blij met het feit, dat er zich ook ambtenaren hadden ingeschreven die al ervaring hadden met de onderwerpen. Hierdoor konden zij hun praktische ervaring delen met de andere cursisten en ontstonden regelmatig discussies die het niveau alleen maar te goede kwam. Monumentenwacht-docent Wilfred Mengerink, die de training samen met collega-docent Werner Weijkamp (Gelders Genootschap) verzorgt, “het was een enthousiaste groep die zorgde voor leuke interactie. Iedereen deed actief mee.”

Glas

“We hebben veel aandacht besteed aan glasgebruik en glassoorten door de eeuwen heen”, zegt Wilfred. “Het is belangrijk om oud/antiek glas te herkennen, omdat we zien dat er veel oud glas wordt weggegooid als er verbouwd/gerestaureerd of gerenoveerd wordt. En dat is echt zonde, want ook met dit glas zijn er, met moderne technieken, behoorlijke isolatiewaarden te bereiken.” Daarnaast was er aandacht voor bijzondere bewerkingen van glas, glas-in-lood, schade aan glas, stopverf, waterdichte glasaansluitingen, isolerende beglazingen, beschermende beglazingen en uitvoeringsrichtlijnen ERM (Erkende Restauratiekwaliteit Monumentenzorg). Zie bijvoorbeeld mooie video’s op You Tube over Glashütte Lamberts, die nog heel ambachtelijk glas maken.

Kleurgebruik aan panden door de eeuwen heen

Wilfred merkt op dat bijvoorbeeld Middeleeuwse panden veel kleurrijker waren dan wij nu denken. “De panden op Curaçao lijken er wel een beetje op,” zegt hij. Voorbeelden van kleurgebruik zijn te vinden op: zijn te Daarnaast was er aandacht voor bijzondere interieurafwerkingen en kleurhistorisch onderzoek. Informatie daarover is bijvoorbeeld te vinden op de site van Hendrick de Keyser.

Schilderwerk

In de cursus passeerden reparatie met vulmiddelen, kitten en de uitvoeringsrichtlijnen ERM de revue. De meeste tijd werd echter ingeruimd voor het herkennen van de verfsoorten en het inspecteren van schilderwerk op hout. Dat zijn belangrijke vaardigheden van de restauratieprofessional. Vanaf de middeleeuwen werkten schilders met lijnolieverf en nog steeds is die te krijgen. De huidige alkydverf kwam pas vanaf het tweede kwart van de 20ste eeuw commercieel beschikbaar. “Alkyd en acrylverf is nu populair, maar met lijnolie krijg je een, als het goed droog is, een prachtige matglans”, zegt Wilfred. “In het interieur mogen schilders tegenwoordig geen oplosmiddelhoudende verven – zoals lijnolieverf – meer gebruiken. Daarom is daar alleen watergedragen acrylverf toegestaan. Voor monumentale panden kan wel een ontheffing worden aangevraagd voor oplosmiddelhoudende verven, bijvoorbeeld als dat nodig is voor historische afwerkingen, zoals marmer-imitatie en hout-imitatie.”

Terug naar overzicht