Eindpresentaties LIER; historische waarden en duurzaamheidsdoelen verenigen

12 jun 2017

Op 1 juni moesten de deelnemers van de Leergang Innovatief en Energiebesparend Restaureren hun resultaten presenteren op de HAN in Arnhem. De groepen kozen voor uiteenlopende oplossingen en raakten behoorlijk uit hun comfortzone.

De opdracht

De deelnemers aan de leergang kregen eerst een theoretische basis aangereikt van ervaren professionals. Daarna moesten ze in twee multidisciplinaire teams een innovatief restauratieplan maken voor een actueel restauratieproject. Dat project was dit keer een historische boerderij in Winterswijk. ’t Lemkamp, eigendom van Geldersch Landschap & Kasteelen, is een 19e-eeuws ‘scholtegoed’ met een hoge cultuur-historische waarde. De grote uitdaging was bij de verduurzaming rekening te houden met de historische waarden en detailleringen en toch isolerende/energiebesparende maatregelingen te treffen. Die mochten bouwfysisch geen problemen opleveren. Daarnaast moest met name de verwarmingsinstallatie zeer energie-efficiënt zijn, inpasbaar in dit historische gebouw en aansluitend bij de comforteisen van de nieuwe functie. Nagenoeg alle problemen en dilemma’s die samenhangen met verduurzaming van historische gebouwen kwamen daarbij dus aan de orde.

Keuzes maken en standpunten innemen

“De opdracht was breed en weinig specifiek”, volgens de cursusleider, Jos Nij Bijvank. “Dat dwong tot het maken van keuzes en het innemen van standpunten. Maar het is natuurlijk ook een risico. Je zag dus dat er de laatste weken heel hard gewerkt moest worden, omdat het in de menselijke natuur ligt die keuzes en standpunten zo lang mogelijk uit te stellen.” Uit de reacties van een aantal deelnemers – de meesten waren praktisch technisch georiënteerd en opgeleid – bleek wel dat ze het moeilijk vonden om te bepalen welke richting het nou op moest. Dat zorgde er ook voor, hoewel een aantal deelnemers kritisch was over het “gebrek aan richting”, dat de beide groepen het over een geheel andere boeg gooiden. De opdrachtgever was daar weer heel blij mee, omdat hij een brede waaier aan mogelijkheden gepresenteerd kreeg. En juist dat maken van keuzes wordt in de toekomstige restauratie steeds belangrijker.

Geleerde lessen en toegevoegde waarde

Wat bijna alle deelnemers heel prettig vonden was de multidisciplinaire samenstelling van de beide teams. “Dat je een plan van verschillende invalshoeken kunt belichten, zorgt ervoor dat je heel veel leert van elkaar”, bracht een van deelnemers het onder woorden. De goede samenwerking zorgde dus ook voor kennis over de noodzakelijke disciplines in zo’n traject. De les, die iedereen zei geleerd te hebben, was welke disciplines er nodig zijn voor het beste resultaat in een restauratie/verduurzamingstraject. Men was het over eens dat, “de sector als geheel ook een denkslag moet maken”.

Volgende Leergang

Op 12 oktober aanstaande staat de volgende LIER gepland. De inhoud maken we, na een gedegen evaluatie en eventuele bijstelling, zo snel mogelijk bekend.

Terug naar overzicht